همبازی شدن با کودک

شک نکنید، همراه و همبازی شدن با ‫فرزندان‬ ، از مهمترین حلقه‌های مفقوده ‫‏تربیت‬ در خانواده‌های امروز است.
وقتی در جلسات مشاوره‌ یا مهمانیها و...، پدر و مادرها از ‫اعتیاد‬ فرزندانشون به بازی های رایانه‌ای شکایت می‌کنند، اول سوال می‌کنم برای فرزندان دلبندتون چقدر وقت گذاشتید؟ چقدر همبازی شدید و چقدر رفیق شدید؟!

ما پیرو پیامبری هستیم که در کوچه با کودکان همبازی می شد و برایشان شتر میشد تا شترسواری کنند. ‫‏مسلمانِ‬ پیامبری هستیم که در خانه برای امام‫‏حسن‬ و امام ‫‏حسین‬ علیهم السلام مرکب و اسب می‌شد.

ما عاشق پیامبری هستیم که با نوه های عزیزش همبازی می‌شد، برایشان زبان در می‌آورد و آنها را می‌خنداند و وقتی یکی از یارانش با تعجب‌گفت: فرزندم ریش در آورده و برای خودش مردی شده اما تا حالا او را حتی نبوسیده‌ام، به او فرمود: کسی که رحم و عطوفت نداشته باشد، مورد ‫‏مهر‬ و ‫‏عطوفت‬ قرار نخواهد گرفت!

سوال مهم اینکه، آیا اگر ما هم بجای این مرد بودیم آنقدر به این مسائل کم توجه بودیم که با دیدن چنین رفتارهایی از یک پیامبر، تعجب میکردیم؟ احساس شما چیست؟


به جرات با استناد مطالعات و تجربیاتم معتقدم در بسیاری از اوقات فرزندان، توپ بازی و عروسک بازی و در کل همبازی شدن با پدر و مادر را به هر چه خوراکی و بازی رایانه‌ای و... ترجیح می‌دهند.

دوست داشتم در سالروز روز دختران، دختران از تجربیات شیرین تعامل با ‫‏پدر‬ و‫ ‏مادر‬ و تربیت صحیحشان بنویسند و قدردان باشند و ‫‏مادران‬ امروز هم از روشهای صحیح و موثر تربیتیشان و خصوصا بحث انس و رفاقت و ‫‏همبازی‬ شدن با کودکان و تاثیراتش بنویسند. هنوز هم برای نوشتن دیر نیست.

تجربیات خوب را با دیگران به اشتراک بگذارید.

 

منبع: https://www.facebook.com/mostafaev?fref=nf

 

در ادامه مقاله ای درباره تعامل رسول مکرم اسلام با کودکان تقدیم شده است

 

پیامبر(ص) و بازی با کودکان 

یکی از لوازم اساسی به منظور رشد روحی و جسمی کودکان بازی کردن است. بازی با وسایل گوناگون و متناسب از ابزار بروز خلاقیت و استعداد کودکان است. در این میان نقش والدین و بزرگترها در جهت دادن به بازی کودکان و تشویق آنان به بازی­های مفید بسیار مهم و مؤثر است. به این منظور شرکت والدین در بازی بچه­ها و هم­بازی شدن با آنها، علاوه بر رفع تنهایی کودکان می­تواند بر نشاط و صمیمیت کودک و والدین تأثیر مثبت بگذارد. به همین منظور است که رسول­خدا(ص) در بازی کودکان شرکت می­کرد و با آنان همبازی می­شد. از پیامبر(ص) نقل شده است که ایشان فرمودند: «مَن کانَ عِندَهُ صَبِیٌ فَلیَتَصابَ لَه» هر کس کودکی داشته باشد باید با او مانند خودش رفتار کند.[1]  
 
بازی پیامبر(ص) با امام حسین(ع)
   رسول­خدا(ص) خود را از این مسأله مستثنا نمی­دانستند و در برخی مواقع به بازی کردن با کودکان می­پرداختند. در یکی از روزها یَعلی عامری که از اصحاب رسول­خدا(ص) بود، به منظور شرکت در ضیافتی که به آن دعوت شده بود از منزل خود خارج شد و در راه به حسین(ع) برخورد که به همراه کودکان مشغول بازی بودند. در این هنگام پیامبر(ص) نیز به همراه اصحاب خودشان از منزل خارج شدند و حسین(ع) را به همراه کودکان مشاهده کردند. رسول­­خدا(ص) در حالی که آغوش خودشان را برای حسین(ع) باز کرده بودند به سمت ایشان رفتند؛ اما حسین(ع) به این سو و آن سو می­رفتند و رسول­خدا(ص) نیز خنده کنان به دنبال او می­دویدند تا او را بگیرند. تا اینکه پیامبر(ص)، حسین(ص) را گرفتند و یک دست خودشان را پشت سر و دست دیگر را زیر چانۀ ایشان گذاشتند و لب حسین(ع) را بوسیدند.
«عَنْ یَعْلَى الْعَامِرِیِّ أَنَّهُ خَرَجَ مِنْ عِنْدِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِلَى‏ طَعَامٍ دُعِیَ إِلَیْهِ فَإِذَا هُوَ بِحُسَیْنٍ ع یَلْعَبُ مَعَ الصِّبْیَانِ فَاسْتَقْبَلَهُ النَّبِیُّ(ص) أَمَامَ الْقَوْمِ ثُمَّ بَسَطَ یَدَیْهِ فَطَفَرَ الصَّبِیُّ هَاهُنَا مَرَّةً وَ هَاهُنَا مَرَّةً وَ جَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص یُضَاحِکُهُ حَتَّى أَخَذَهُ فَجَعَلَ إِحْدَى یَدَیْهِ تَحْتَ ذَقَنِهِ وَ الْأُخْرَى تَحْتَ قَفَائِهِ وَ وَضَعَ فَاهُ عَلَى فِیهِ وَ قَبَّلَه‏»[2]
 
تعجب از بازی با کودک
   بازی رسول­خدا(ص) با کودکان در میان مردم به گونه­ای بود که تعجب برخی را برمی­انگیخت. در این باره آمده است؛
کان رسول­الله(ص) یدلع لسانه للحسین فیرى الصّبی حمرة لسانه فیهش إلیه، فقال عیینة بن بدر الأزدى أراک تصنع هذا بهذا، فواللّه، إنّه لیکون لی الولد قد خرج وجهه. و ما قبّلته، فقال رسول­الله(ص): «من لا یرحم لا یرحم».[3]
 
روزی رسول­خدا(ص) مشغول بازی با حسنین(ع) بودند و زبان خودشان را برای آن دو بیرون می­آوردند و هنگامی که کودک این رفتار پیامبر(ص) را می­دید به سمت ایشان می­دوید. در این هنگام مردی به نام عُیَینَه بن بدر که شاهد بازی پیامبر(ص) با امام حسین(ع) بود، از این رفتار رسول­خدا(ص) شگفت زده شد و خطاب به ایشان عرض کرد: به خدا سوگند فرزندم مرد شده و صورت او دارای محاسن گشته است، اما من تاکنون حتی برای یک بار هم او را نبوسیده­ام. رسول­خدا(ص) که از رفتار آن مرد ناراحت شده بودند فرمودند: کسی که رحم و عطوفت نداشته باشد، مورد مهر و عطوفت قرار نخواهد گرفت!
 
رفتار پدرانه
   رفتار پیامبر(ص) با کودکان به گونه­ای بود که آنان هیچ محدودیتی در نوع رابطه با ایشان نداشتند. به گونه­ای که حسنین(ع) بر پشت پیامبر سوار می­شدند و در حالی که رسول­خدا(ص) چهار دست و پا راه می­رفتند به ایشان «حل حل»[4] می­گفتند و رسول­خدا(ص) هم خطاب به آنان می­فرمود: شتر شما چه شتر خوبی است!
« عن جابر بن عبداللّه قال: دخلت على النبی(ص) و هو یمشی على أربع، و الحسن و الحسین على ظهره، و هو یقول: نعم الجمل جملکما، و نعم العدلان أنتما»[5]
 
تقدم بازی بر نماز
   سیرۀ رسول­خدا(ص) در محبت به کودکان به حدی بود که علاوه بر هم­بازی شدن با آنان و نادیده گرفتن موقعیت، با فروتنی به بازی با آنها می­پرداخت و این در حالی بود که زمان نماز فرا رسیده بود و مردم در انتظار اقامۀ نماز به امامت ایشان بودند. در یکی از روزها که رسول­خدا(ص) به منظور خواندن نماز جماعت عازم مسجد بودند، در راه به گروهی از کودکان برخوردند که در حال بازی کردن بودند. بچه­ها با دیدن پیامبر(ص) دست از بازی کشیدند و به سوی ایشان رفتند و به پیامبر(ص) گفتند؛ «کن جملی»! شتر من باش. رسول­خدا(ص) درخواست کودکان را اجابت کردند و مشغول بازی با آنها شدند و این درحالی بود که مردم در مسجد در انتظار ایشان بودند.
   بلال که در مسجد همراه مردم منتظر ورود رسول­خدا(ص) بود، با مشاهدۀ تاخیر  پیامبر(ص) به سمت خانه ایشان حرکت کرد. او در راه به رسول­خدا(ص) رسید و با دیدن صحنۀ بازی کردن ایشان با کودکان خواست تا بچه­ها را از اطراف ایشان دور کند؛ اما رسول­خدا(ص) مانع شدند و فرمودند: برای من دیر شدن زمان اقامۀ نماز از ناراحتی کودکان بهتر است. سپس از بلال خواستند تا به خانۀ ایشان برود و برای کودکان چیزی تهیه نماید تا به این ترتیب بچه­ها حضرت را رها کنند. بلال رفت و از منزل پیامبر(ص) تعدادی گردو پیدا کرد و به محضر ایشان بازگشت. رسول­خدا(ص) گردوها را از بلال گرفتند و به بچه­ها فرمودند: آیا شتران خود را به این گردوها می­فروشید؟ کودکان نیز با دیدن گردوها، آنها را از دست پیامبر گرفتند و ایشان را رها کردند.[6]
 
تماشای بازی
   رسول­خدا(ص) علاوه بر هم­بازی شدن با فرزندان و کودکان، به تماشای بازی آنان می­نشستند و آنان را تشویق نیز می­کردند. از امام علی(ع)[7] نقل شده است که روزی حسنین(ع) مشغول کشتی گرفتن نزد رسول­خدا(ص) بودند. در هنگامۀ مسابقه، پیامبر(ص) به حسن(ع) فرمود: زود باش حسن! من به پیامبر(ص) عرض کردم؛ یا رسول­الله(ص)! آیا بزرگتر را بر علیه کوچکتر یاری می­دهید؟ رسول­خدا(ص) در پاسخ من فرمودند: جبرئیل می­گوید حسین زود باش و من می­گویم حسن زود باش!
عَنْ عَلِیٍّ (ع)‏ قَالَ: بَیْنَمَا الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ یَصْطَرِعَانِ عِنْدَ النَّبِیِّ ص فَقَالَ النَّبِیُّ ص هَیِّ یَا حَسَنُ فَقَالَتْ فَاطِمَةُ یَا رَسُولَ اللَّهِ تُعِینُ الْکَبِیرُ عَلَى الصَّغِیرِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) جَبْرَئِیلُ یَقُولُ هَیِّ یَا حُسَیْنُ وَ أَنَا أَقُولُ هَیِّ یَا حَسَن‏[8]
 
بازی پس از بازگشت از سفر
   محبت و انس و دوستی رسول­خدا(ص) با کودکان به گونه­ای بود که لطف پیامبر(ص) در همه زمانها شامل آنان می­شد. حتی رسول­خدا(ص) پس از بازگشت از سفرهای خودشان به سراغ کودکان می­رفتند و با آنان به بازی می­پرداختند.
   سیرۀ رسول­خدا(ص) بر آن بود که هرگاه از سفر بازمی­گشتند به سراغ کودکان می­رفتند و به بازی با آنها می­پرداختند. ایشان پس از سفر و در راه به کودکان بر می­خوردند و به اصحاب خود دستور می­دادند تا کودکان را بلند کنند و به سوی ایشان ببرند. سپس رسول­خدا(ص) برخی از کودکان را در آغوش خودشان و برخی را هم در پشتشان سوار می­کردند. پیامبر(ص) نه تنها خود به بازی می­پرداختند، بلکه اصحاب را نیز دعوت می­کردند تا کودکان را در آغوش گیرند.
    پس از اتمام بازی و رفتن رسول­خدا(ص) از نزد کودکان، آنها بر یکدیگر دیگر فخر فروشی می­کردند و بعضی بر بعضی دیگر می­گفتند: رسول­خدا(ص) مرا در آغوش خود گرفت اما تو را بر پشت خویش سوار کرد! بعضی دیگر هم می­گفتند: رسول­خدا(ص) به اصحابش دستور داد تا تو را در پشت سرشان سوار کنند. 
«کانَ(ص) یَقدِمُ مِنَ السَّفَرِ فَیَتَلَقّاهُ الصِّبیانُ فَیَقِفُ لَهُم، ثُمَّ یَأمُرُ بِهِم فَیُرفَعونَ إِلَیهِ، فَیَرفَعُ مِنهُم بَینَ یَدَیهِ ومِن خَلفِهِ، ویَأمُرُ أصحابَهُ أن یَحمِلُوا بَعضَهُم، فَرُبَّما یَتَفاخَرُ الصِّبیانُ بَعدَ ذلِکَ فَیَقولُ بَعضُهُم لِبَعضٍ: حَمَلَنِی رَسولُ اللّهِ(ص) بَینَ یَدَیهِ، وحَمَلَکَ أنتَ وَراءَهُ، ویَقولُ بَعضُهُم: أمَرَ أصحابَهُ أن یَحمِلوکَ وَراءَهُم.»[9]
[1] . من لا یحضره الفقیه ج‏3ص483 و وسائل‏الشیعة ج21 ص486.
[2] . ابن قولویه قمى، جعفر بن محمد؛ کامل الزیارات، نجف، انتشارات مرتضوى 1356ه.ش چاپ اول؛ ‏ص52.
[3] . برخی از نقل ها با تفاوت نقل شده است رک؛ ابن ابى فراس، ورام؛ مجموعة ورام، قم، مکتبه فقیه،‏ چاپ اول؛‏ ج1ص113 و صالحى الشامى، محمد بن یوسف؛ سبل الهدى و الرشاد، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول؛ ج7ص116 و همچنین؛ ج11ص72 و ذهبى، محمد بن احمد؛ تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربى1413ه.ق چاپ دوم؛ ج1ص487 و جزرى، ابن اثیر؛ النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، قم، اسماعیلیان، 1376ه.ش چاپ چهارم؛ ج2ص130.
[4] . کلمه ای است برای حرکت سریع شتران.
[5] . خرگوشى نیشابورى، ابو سعید؛ ‏ شرف المصطفى، مکه، دار البشائر الإسلامیة، 1424ه.ق چاپ اول؛ ج5ص295 و إربلى، على بن عیسى؛ کشف الغمة، تبریز، انتشارات مکتبة بنى هاشمى 1381ه.ق چاپ اول؛ ج1ص526 و ابن شهر آشوب، محمد؛ مناقب آل أبی طالب(ع)، قم، انتشارات علامه 1379ه.ش؛ ج2ص387 و  ابن عساکر، ابو القاسم على بن حسن؛ تاریخ مدینة دمشق‏، بیروت، دارالفکر 1415ه.ق؛ ج13ص216.
[6]. عوفی، سدید الدین محمد ؛ جوامع الحکایات و لوامع الروایات، تهران، نشر ابن سینا 1340ه.ش چاپ اول؛ باب دوم از قسم دوم، ص30.
[7]. این داستان از افراد مختلفی نقل شده است.
[8]. هاشمی البصری، محمد بن سعد؛ الطبقات الکبرى، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة 1410ه.ق چاپ اول؛ خامسة1 ص285 و حِمیَرى قمى، عبد الله بن جعفر؛  قرب الإسناد، تهران، انتشارات کتابخانه نینوى؛ ص48 و مناقب آل أبی طالب(ع)، پیشین؛ ج3ص393 و ابن عساکر، ابو القاسم على بن حسن؛ تاریخ مدینة دمشق‏، بیروت، دارالفکر 1415ه.ق؛ ج13ص223 و ابن عساکر، على بن حسن؛ ترجمة الإمام الحسن (ع)، تحقیق الشیخ محمد باقر المحمودی، بیروت، مؤسسة المحمودی للطباعة والنشر 1400ه.ق چاپ اول؛ ص109.
[9] . خرگوشى نیشابورى، ابو سعید؛ ‏ شرف المصطفى، مکه، دار البشائر الإسلامیة، 1424ه.ق چاپ اول؛ ج4ص370 و فیض کاشانی، محسن؛ المحجه البیضاء فی تهذیب الأحیاء، تصحیح و تعلیق علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی چاپ دوم؛ ج3ص366 .

منبع:http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=38863